“Η συμβολή της υποτροφίας στην επαγγελματική μου καριέρα και κατ’ επέκταση στην ζωή μου ήταν ουσιαστική και καθοριστική. Αν δεν υπήρχε η υποτροφία, αμφιβάλλω αν θα μπορούσα να σπουδάσω στο Βέλγιο εκείνη την εποχή. Το timing της αποφοίτησης μου συνέπεσε με την προσχώρηση της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΟΚ τότε) και αποφάσισα να συμμετάσχω στον πρώτο διαγωνισμό πρόσληψης Ελλήνων διοικητικών υπαλλήλων το 1980. Οι εξελίξεις ήταν ταχύτατες και χωρίς να το συνειδητοποιήσω βρέθηκα στη EUROSTAT στο Λουξεμβούργο τον Φεβρουάριο του 1981, όπου ξεκίνησε ένα μοναδικό επαγγελματικό ταξίδι 40 περίπου ετών.”
Ο Μιχάλης Σκαλιώτης αποφοίτησε από το τμήμα Στατιστικής της ΑΣΟΕΕ το 1976, και ύστερα από σύντομη απασχόληση ενός έτους στην Τράπεζα της Ελλάδος, συνέχισε τις σπουδές του με υποτροφία του Ιδρύματος Μποδοσάκη στο K.U. Leuven του Βελγίου όπου και απέκτησε ΜΒΑ στην ελεγκτική (Auditing) το 1980. Από το 1981 έως το 2018 εργάστηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην Γενική Διεύθυνση EUROSTAT όπου για σχεδόν 30 χρόνια διετέλεσε επικεφαλής διοικητικών μονάδων ποικίλλων θεμάτων όπως η Υγεία, Εκπαίδευση, Δημογραφία, Απασχόληση και Ανεργία, Κοινωνική Ασφάλιση, Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών, Μεγάλα Δεδομένα, κ.λπ. Από το 2019, συνταξιούχος πλέον της ΕΕ, συνεχίζει με μερική απασχόληση να προσφέρει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε επιλεγμένους τομείς ενδιαφέροντος.
Υπήρξε κάποια απόφαση που έπαιξε κομβικό ρόλο στη πορεία σας;
Κάποια στιγμή έπρεπε να αποφασίσω αν θα συνεχίσω ως Στατιστικός να ασχολούμαι με την επιστήμη και έρευνα της ανάλυσης δεδομένων ή αν θα αναλάβω διοικητικά καθήκοντα και ως εκ τούτου θα απομακρυνθώ από το επιστημονικό κομμάτι. Ακολούθησα το ένστικτό μου και την επιθυμία μου να επηρεάζω σε στρατηγικό επίπεδο τις εξελίξεις στο Ευρωπαϊκό Στατιστικό Σύστημα, θυσιάζοντας (μερικώς) την αγάπη μου για την Στατιστική επιστήμη. Έτσι σε μικρή ηλικία για τα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τόλμησα και ανέλαβα διοικητικά καθήκοντα, κάτι για το οποίο δεν μετάνιωσα ποτέ!
Τι ξεχωρίζετε ως το σημαντικότερο για εσάς από όσα έχετε κάνει;
Πιστεύω ότι έβαλα τις βάσεις για την ενασχόληση των εθνικών Στατιστικών Υπηρεσιών και της EUROSTAT με την ανάλυση των Μεγάλων Δεδομένων για τεκμηριωμένη άσκηση πολιτικής και έγκαιρης και καλύτερης λήψης αποφάσεων. Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι η Διακήρυξη του Βουκουρεστίου για Αξιόπιστες Έξυπνες Στατιστικές (Bucharest Memorandum on Trusted Smart Statistics) όπου τίθενται οι βάσεις για το Στατιστικό Σύστημα του μέλλοντος. Είχαμε την ικανοποίηση και τύχη να είμαστε, εγώ και η ομάδα μου, οι πρωτεργάτες αυτού του milestone στην ιστορία των επίσημων στατιστικών.
Ποιοι είναι οι στόχοι σας για το μέλλον;
Θέλω να βοηθήσω στην διάδοση της διδασκαλίας της παιδείας των δεδομένων (data literacy) στα σχολεία ήδη από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Δεν έχει να κάνει τόσο με το μαθηματικό / υπολογιστικό μέρος των δεδομένων αλλά με την ερμηνεία και την κατανόηση των αποτελεσμάτων. Πόσο διαφορετική θα ήταν η συμπεριφορά του κόσμου σχετικά με τον εμβολιασμό αν είχαμε ένα υψηλό επίπεδο κατανόησης των δεδομένων;
Ποιο είναι το δικό σας κίνητρο ή το όραμα που σας κινητοποιεί;
Πολλές από τις αποφάσεις για την καθημερινή μας ζωή στο μέλλον (εν μέρει ήδη από σήμερα) θα λαμβάνονται αυτόματα, σε πραγματικό χρόνο, βάσει αλγορίθμων. Θέλω η στατιστική επιστήμη μαζί με άλλες επιστήμες και stakeholders να συμβάλουν ούτως ώστε η αυτοματοποιημένη, αλγοριθμική λήψη αποφάσεων να είναι διαφανής, να είναι αξιόπιστη και να μπορεί να ελέγχεται για την ακρίβειά της, πάντα με επίκεντρο τον άνθρωπο. Είναι ακριβώς αυτό που με οδήγησε στο να οραματιστώ και να προτείνω τις Trusted Smart Statistics ως βασική προτεραιότητα του Ευρωπαϊκού στατιστικού συστήματος για την επόμενη δεκαετία.
Τι θα συμβουλεύατε τους υποτρόφους που ξεκινούν σήμερα την πορεία τους;
Η αγάπη για το αντικείμενο ενασχόλησης, η απόκτηση βαθιάς γνώσης του αντικειμένου και η συνεχής (δια βίου) ενημέρωση πάνω σε αυτό, η υιοθέτηση υψηλών στόχων και η ανάληψη προκλήσεων και πρωτοβουλιών είναι κάποιες από τις γενικές συμβουλές που θα έδινα. Επίσης δεν πρέπει να τρέχουν πίσω από τα γεγονότα και τις εξελίξεις στον τομέα τους, αλλά να είναι αυτοί που χαράζουν τον δρόμο!
Ποιά απασχόληση σας ξεκουράζει ή σας δίνει ενέργεια στον ελεύθερο χρόνο σας;
Λατρεύω το θαλάσσιο Καγιάκ (αλλά δεν λέω όχι σε λίμνες και ποτάμια όταν το επιτρέπει ο καιρός στο Λουξεμβούργο), την κηπουρική, το περπάτημα, την παραδοσιακή μαγειρική (ζύμες, φύλλα, ψωμιά και πίτες όλων των ειδών), ενώ μαθαίνω την Πορτογαλική γλώσσα και είμαι και παππούς δύο υπέροχων εγγονιών!