Τα πρώτα της επαγγελματικά βήματα ξεκίνησαν το 1981 ως πυρηνικός μηχανικός στο CERN – Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικής Έρευνας της Γενεύης στην Ελβετία. Η καριέρα της συνεχίστηκε στη “Johnson & Johnson” από το 1984, αρχικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, και αργότερα σε Ελλάδα, Ιταλία, Γαλλία, Βέλγιο, Αγγλία. Το 1998 ίδρυσε τη θυγατρική της “J&J”, “J&J Consumer”, στη Γαλλία και ανέλαβε τη θέση της Προέδρου της εταιρείας σε ηλικία 33 χρονών. Παράλληλα, την ίδια περίοδο έγινε η «αρχιτέκτονας» και Παγκόσμια Πρόεδρος του “J&J Beauty Business Unit” που σήμερα έχει τζίρο 4 δισ. δολάρια.
Το 2010, μετά από 27 χρόνια στην J&J, άλλαξε εταιρεία και μεταφέρθηκε στη Νέα Υόρκη, στα κεντρικά του ομίλου εταιρειών Estée Lauder, όπου το 2014 ανέλαβε τη θέση της Εκτελεστικής Αντιπροέδρου (Executive Vice President). Κατά τη δωδεκαετία, κατά την οποία ηγήθηκε διαφόρων νευραλγικών θέσεων στον όμιλο της Estée Lauder, η αξία κεφαλαίου του ομίλου δεκαπλασιάστηκε από 9 σε 87 δισ. δολάρια.
Το 2012 εξελέγη στο Διοικητικό Συμβούλιο του ομίλου “Bacardi Ltd”. To 2014 εξελέγη στο ΔΣ του MIT Sloan, όπου συνεχίζει μέχρι σήμερα και το 2016 στο ΔΣ της “Almirall Pharmaceuticals” στην Ισπανία. Από τo 2020 συμμετέχει σε τρία ακόμη νέα Διοικητικά Συμβούλια των εταιρειών “Inspire Medical Systems” και “Pulmonx” στην Αμερική και του “Natura & Co” στη Βραζιλία, ενώ το 2024 εντάχθηκε και στο Διοικητικό Συμβούλιο του ομίλου Douglas στην Γερμανία.
Υπήρξε κάποια απόφαση που έπαιξε κομβικό ρόλο στην πορεία σας;
Πιστεύω δύο ήταν οι σημαντικές αποφάσεις. Η πρώτη ήταν το να πάω στις Η.Π.Α. και στο ΜΙΤ. Ήταν σίγουρα καθοριστική! Η δεύτερη, ήταν η αλλαγή επιστημονικού πεδίου. Από engineering σε business. Και βέβαια οι αλλαγές που ακολούθησαν στην καριέρα μου σε διάφορες χώρες του κόσμου. Εμπιστεύτηκα το ένστικτό μου.
Στα πρώτα βήματα της καριέρας μου έβρισκα ευκολότερο να ορίσω τι δε μου αρέσει. Επίσης ήμουν αρκετά θαρραλέα και δε δίσταζα να παίρνω ρίσκα και να αλλάζω επαγγελματικούς δρόμους. Από την πυρηνική μηχανική στα οικονομικά, στη συνέχεια στη φαρμακευτική, σε καταναλωτικά αγαθά, σε προϊόντα ομορφιάς, και σήμερα σε ιατρική τεχνολογία.
Το ότι έζησα σε επτά διαφορετικές χώρες ήταν μια αποκάλυψη για μένα, διευρύνοντας τον ορίζοντά μου και δείχνοντάς μου ότι στην πραγματικότητα όλοι οι άνθρωποι έχουν τα ίδια ζητούμενα στη ζωή τους. Ξεκινώντας από το μηδέν επτά φορές, έγινα πιο ταπεινή. Όπως το θέτει και ο γιος μου ο Αλέξανδρος, «ένιωθα από ήρωας, μηδενικό» κάθε φορά που αλλάζαμε χώρα, άρα και γλώσσα, φίλους κι εκπαιδευτικό σύστημα.
Τι ξεχωρίζετε ως το σημαντικότερο για εσάς από όσα έχετε κάνει;
Το ότι κατάφερα να έχω δυο υπέροχα παιδιά παρά το γεγονός ότι η καριέρα μου απαιτούσε σκληρή δουλειά, αλλαγές χωρών και παρά πολλά ταξίδια. Μεγάλωσα τα παιδιά μου χωρίς να έχω κανέναν από την οικογένειά μου στις χώρες όπου ζούσα, ενώ παράλληλα προωθούσα την καριέρα μου. Οι συνθήκες ήταν ιδιαίτερα σύνθετες και δύσκολες ειδικότερα κατά τα πρώτα τρία με πέντε χρόνια, όταν τα παιδιά μου ήταν πολύ μικρά, αλλά για αυτό ακριβώς λέω στις νέες γυναίκες σήμερα: «Η μητρότητα είναι σημαντική. Αλλά ας σκεφτούμε ότι τα μωρά μεγαλώνουν γρήγορα και πέντε χρόνια από τα 45 της εργασιακής σας ζωής δεν είναι τόσο πολύ…»
Τι σκέφτεστε σχετικά με την περίφημη «ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής»;
Το να ισορροπείς μεταξύ της οικογένειας, της καριέρας και των άλλων πτυχών της ζωής είναι πολύ δύσκολο. Δε μου αρέσει όμως η λέξη «ισορροπία». Προτιμώ να βλέπω τη ζωή ως μια συλλογή από φάσεις παρά ως εξίσωση ισορροπίας. Η ζωή προκύπτει από τον συνδυασμό των πολλών διαφορετικών πτυχών του κάθε ατόμου και όχι από μια σειρά επιλογών προς συμμόρφωση με κάποιο συγκεκριμένο πρότυπο. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές πτυχές του εαυτού μας. Σε κάθε φάση μπορεί να δίνουμε προτεραιότητα σε διαφορετικές πτυχές του εαυτού μας.
Δημιούργησα το δικό μου μοντέλο ζωής, ενσωματώνοντας την εργασία και την οικογένεια με τρόπο που λειτουργούσε για εμένα. Η καλύτερη επένδυση που έκανα ποτέ ήταν η επένδυση στον εαυτό μου. Δε με ένοιαζε ποτέ πως όριζαν οι γύρω μου την καλή μητέρα ή σύζυγο. Θεωρούσα ότι όλα, όπως και οι κανόνες, ήταν απλά κατασκευάσματα. Έτσι λοιπόν, κατασκεύασα κι εγώ το δικό μου μοντέλο ζωής και αξιών που ενσωμάτωνε την εργασία με την οικογένεια. Ένα τέτοιο παράδειγμα ήταν η επιλογή μου να με συνοδεύουν τα παιδιά μου στα μακρινά μου ταξίδια όταν ήταν σε μικρή ηλικία, πριν το σχολείο. Επίσης, είχα την στήριξη ενός συζύγου που είχε το ίδιο όραμα με έμενα για τη ζωή. Χρειάζεται πολλή αυτοπεποίθηση σε έναν άνδρα για να καταφέρει να αγαπήσει μια δυνατή και πετυχημένη γυναίκα.
Ποιοι είναι οι στόχοι σας για το μέλλον;
Αισθάνομαι «εν εξελίξει»…, έχω το ένα τρίτο της ζωής μου ακόμη να διανύσω, εφόσον είμαι υγιής. Ωστόσο θεωρώ ότι ως τώρα υπήρξα σχετικά επιτυχημένη, καθώς κατάφερα να ισορροπήσω τρεις τομείς: την καριέρα μου, την οικογένεια μου και ταυτόχρονα να βοηθώ τους γύρω μου.
Αυτός ο τρίτος τομέας είναι το πεδίο στο οποίο θα αφιερώσω περισσότερη ενέργεια στα επόμενα χρόνια. Να καθοδηγώ, να συμβουλεύω και να βοηθάω ταλαντούχες και τολμηρές νέες γυναίκες, αλλά και άντρες να πετύχουν τους εργασιακούς και προσωπικούς τους στόχους και να ενδυναμώσουν το ηγετικό τους ταλέντο. Αυτό μου δίνει μια απόλυτη αίσθηση σκοπού.
Δεύτερος στόχος μου είναι η ευτυχία του σήμερα. Θεωρώ ότι το παρελθόν και το μέλλον σου παίρνουν ενέργεια, ενώ το παρόν σου δίνει. Τα μικροπράγματα ορίζουν την ευτυχία, οι στιγμές. Το να ορίζω τη μοίρα μου ξεκινάει από το να ζω το παρόν… Κι αυτό έχει δύναμη. Με κάνει να αισθάνομαι τη χαρά της ύπαρξης, να παραμένω ταπεινή και να μην παίρνω τον εαυτό μου στα σοβαρά.
Ποιο είναι το δικό σας κίνητρο ή το όραμα που σας κινητοποιεί;
«Το ποτήρι είναι μισό για όλους», μου έλεγε η μητέρα μου, «το θέμα είναι η ικανότητα να το δεις μισογεμάτο». Αυτό πρέπει να είναι το κίνητρο για όλους. Για μένα είναι. Η ευτυχία είναι και επιλογή και εγώ επιλέγω να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο.
Τα κίνητρά μου εξελίχθηκαν κατά τη διάρκεια της ζωής μου. Στην αρχή ήταν η περιέργεια, ενώ αργότερα προστέθηκε και η φιλοδοξία μου να λύσω τα πιο περίπλοκα προβλήματα. Τα τελευταία 10 χρόνια έχει προστεθεί η σκέψη της κληροδοσίας και του σκοπού. Πάντως, η περιέργεια και η φιλοδοξία ειδικά για να έχω ουσιαστική επίδραση, συνεχίζουν να είναι η κινητήρια δύναμή μου!
Ανθεκτικότητα, εφευρετικότητα και πάθος είναι τα κύρια χαρακτηριστικά μου και νομίζω ότι το ίδιο ισχύει και για πολλούς Έλληνες. Αυτά είναι οι ρίζες μου, τα τρία μεγαλύτερα δώρα που μου χάρισε η Ελλάδα, αυτά είναι το «διαβατήριό» μου. Γι’ αυτό και κρατάω μόνο ένα διαβατήριο στα χέρια μου, το ελληνικό, παρά το γεγονός ότι είχα τη δυνατότητα να αποκτήσω και γαλλική και αμερικανική υπηκοότητα.
Τί θα συμβουλεύατε τους υποτρόφους που ξεκινούν σήμερα την πορεία τους;
Θα τους συμβούλευα το εξής:
Α. Να είστε καλοί με τον εαυτό σας. Όλοι κάνουν λάθη. Το κάθε λάθος είναι ένα μάθημα, όχι αποτυχία. Ήμουν τυχερή, ώστε να έχω ευνοϊκούς ανέμους στην πορεία μου, καθώς και ταπεινή, ώστε να μαθαίνω από τα λάθη μου. Οι αποτυχίες ήταν εξαιρετικά επώδυνες, αλλά με βοήθησαν να βελτιωθώ και να προχωρήσω.
Β. Να χαράξετε οι ίδιοι την πορεία σας. Εμπιστευτείτε το ένστικτό σας και τολμήστε! Το θάρρος και η τόλμη είναι τα πιο σημαντικό από όλα τα ανθρωπινά προτερήματα και ενεργοποιούν όλα τα αλλά θετικά χαρακτηριστικά. Νομίζω ήμουν αρκετά θαρραλέα και δεν δίσταζα να παίρνω ρίσκα και να αλλάζω επαγγελματικούς δρόμους.
Γ. Επενδύστε στη δημιουργία ενός δικτύου. Επενδύστε στην δημιουργία ενός ισχυρού δικτύου στο οποίο προσφέρεις χωρίς να υπάρχει η προσδοκία να λάβεις. Έτσι οι άνθρωποι θα βρίσκονται εκεί όταν τους χρειαστείς. Τα τρία μυστικά μιας επιτυχημένης καριέρας είναι η δουλειά, η δουλειά και το δίκτυο.
Εκτός από την επιστήμη και το αντικείμενο σας, έχετε κάποια άλλη απασχόληση που στον ελεύθερο χρόνο σας σας δίνει ενέργεια ή σας ξεκουράζει;
Εδώ και 30 χρόνια, λειτουργώ ως μέντορας, συμβουλεύοντας και καθοδηγώντας νέες γυναίκες, πολλές από τις οποίες κατέχουν σήμερα ηγετικές θέσεις σε όλο τον κόσμο. Είχα την τύχη να έχω και εγώ μέντορες που πίστευαν σε έμενα και κοιτάζοντας πίσω, αυτό που νιώθω για εκείνους συνοψίζεται στη λέξη «ευγνωμοσύνη». Το mentoring μου δίνει σκοπό και απίστευτη ενέργεια και μου επιτρέπει να έχω ουσιαστική επίδραση. Επιπλέον, αγαπώ τον κινηματογράφο και είμαι παθιασμένη με την όπερα.
